25 februari 2023

KWF blij met protest Tholen tegen schelden met ziektes

Tholen verklaarde vorige week schelden met kanker en andere ziektes officieel ongewenst. Evenals schelden over uiterlijk, geloof of afkomst. Er zal weliswaar niet op worden gehandhaafd, maar Tholen wil het goede voorbeeld geven. Goed initiatief?

Mario Wisse 14-12-22, 12:06 - PZC

Kanker is al jaren één van de meest gebruikte scheldwoorden in Nederland. Maar ook bij dingen die positief zijn - ‘een kankergoeie film’ - doorspekken met name jongeren hun taal met de gevreesde ziekte. Veel mensen vinden dat verschrikkelijk. Maar wat doe je ertegen?

Schelden met ziektes onwenselijk verklaren en dat laten opnemen in de gemeentelijke wetgeving, besloten vijf Thoolse fracties. De meerderheid in de Thoolse gemeenteraad was het met hen eens, zo bleek afgelopen donderdagavond tijdens de raadsvergadering. En zo staat de passage ‘het is ongewenst in de openbaarheid te schelden over onderwerpen zoals ernstige ziektes, uiterlijk, geloofsovertuiging, afkomst en andere onderwerpen’ voortaan in de Thoolse APV, zeg maar de gemeentelijke gedragsregels. Daarmee werd het vloekverbod dat al een aantal jaren op Tholen ‘van kracht’ is uitgebreid.

Fatsoenlijke omgangsvormen
'Van kracht’ staat niet voor niets tussen aanhalingstekens. ,,De politie gaat er niet op handhaven dus er wordt niemand beboet”, maakte burgemeester Marleen Sijbers donderdagavond tijdens de behandeling van het voorstel in de Thoolse gemeenteraad meteen duidelijk. ,,Het is een appèl. Het gaat over hoe je met elkaar omgaat.” SGP-fractievoorzitter Ruud Muijt, een van de initiatiefnemers: ,,Het is vooral een standaard die we met elkaar afspreken en waarop we elkaar kunnen aanspreken.” SP’er Theo Korevaar, geen voorstander, noemde het ‘symboolpolitiek'.

Daar heeft-ie een punt. Want het vloekverbod als zodanig bestaat eigenlijk niet. En ook met de uitbreiding ervan in de gemeentelijke wetgeving kun je dus, juridisch gezien in elk geval, weinig. Niet voor niets vernietigde de Raad van State halverwege de jaren tachtig een vloekverbod in de gemeente Ermelo. Het verbod was in strijd met artikel 7 van de Grondwet, het recht op vrijheid van meningsuiting. Precies waar de Thoolse SP het telkens over heeft wanneer het verbod langskomt in de Thoolse raad.

KWF: ‘pijnlijk en onnodig’
KWF Kankerbestrijding vindt het Thoolse initiatief ondanks de vermeende juridische onhoudbaarheid erg goed nieuws. ,,Elk initiatief vanuit de samenleving dat er aan bijdraagt dat kanker niet meer als scheldwoord wordt gebruikt omarmen wij", reageert woordvoerder Linda Sumner. ,,Er wordt erg veel met kanker gescholden; op social media, in online games en op sportvelden. Als je weet dat een op de drie mensen kanker krijgt, weet je ook dat het altijd wel iemand in je omgeving raakt. Je flapt het er uit, en dat is pijnlijk en onnodig. Het is echt belangrijk dat mensen zich bewust zijn van de lading. Daarom is het, symbolisch of niet, mooi dat Tholen dit doet.”

Nederland is, zover Sumner weet, het enige land ter wereld waar ziektes als scheldwoorden worden gebruikt. En voor zover zij weet, is Tholen de eerste gemeente die daar iets tegen probeert te doen via de gemeentelijke wetgeving. Klein onderzoek leert dat er meer gebeurt op dit gebied. Het eerdergenoemde Ermelo, net als Tholen een gemeente waar christelijke partijen een meerderheid vormen, breidde het vloekverbod in de APV een paar jaar terug uit met een verbod op het gebruik in het openbaar van ‘ruwe of onzedelijke taal’. In Tilburg werd een sis- en scheldverbod ingevoerd om straatintimidatie te kunnen aanpakken. Het stadsbestuur van Gouda wil precies hetzelfde, zo bleek vorige week.

Sumner: ,,Ik hoop dat er een dag komt dat niemand het meer normaal vindt om dat woord als scheldwoord te gebruiken.”